Soki z owoców i warzyw są nie tylko bardzo smaczne, ale i zdrowe. Potrafią ugasić pragnienie i mogą stanowić wartościową przekąskę. Dobrze jednak wiedzieć, jakie soki powinniśmy wybierać, aby nie zawierały cukru i konserwantów. Sprawdźmy, które z nich warto wybierać.
Zalecenia żywieniowe Światowej Organizacji Zdrowia mówią, że każdego dnia powinniśmy spożywać co najmniej 400 gramów owoców i warzyw, najlepiej w pięciu porcjach. Wydaje się to niewielką ilością, ale w rzeczywistości niewielu z nas spożywa taką ilość. W dzisiejszych czasach, gdy jesteśmy tak zajęci, że często nie mamy czasu na zjedzenie pięciu porcji dziennie, na ratunek przychodzą soki. Każda szklanka to okazja do spożycia kolejnej porcji owoców.
Przypominamy, że zapewnienie odpowiedniej ilości tych składników w naszej diecie jest bardzo ważne dla naszego zdrowia. Owoce i warzywa zawierają wiele witamin i wartości odżywczych, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu.
Eksperci zalecają, aby już 200 ml soku mogło zastąpić jedną z zalecanych porcji owoców i warzyw dla osoby dorosłej (do dwóch porcji dla osoby starszej). Soki to sama dobroć – bogactwo witamin, minerałów, kwasu foliowego, potasu, pektyn, zdrowych fitoskładników i błonnika. Zawierają podobne ilości składników odżywczych, co owoce, z których są wyciskane.
Sok zamiast przekąski
Sok może być z powodzeniem stosowany jako zdrowa przekąska. Można go przygotować na różne sposoby – z ulubionych owoców lub warzyw, albo w wersji owocowo-warzywnej. Zgodnie z tzw. dyrektywą sokową, soki w Unii Europejskiej nie powinny zawierać żadnych substancji słodzących – ani cukru, ani syropów czy słodzików. Nie mogą być wzbogacane aromatami i nie mogą zawierać barwników ani konserwantów. Każdy napój zawierający te składniki nie jest uważany za sok.
Krótko mówiąc, sok jest wytwarzany ze świeżych lub mrożonych owoców lub warzyw i może być wzbogacony tylko witaminami lub minerałami. Jeśli widzisz cukier w składnikach soku, są to naturalne cukry znajdujące się w owocach, które zostały użyte do produkcji soku.
Soki, napoje i nektary
Za świeżo wyciskany sok zapłacimy więcej, ponieważ, jak wspomniano wyżej, nie zawiera on żadnych dodatków – tylko owoce lub warzywa. Napoje i nektary są znacznie tańsze, ale nie tak zdrowe. Napoje mogą zawierać dowolną ilość cukru, syropu glukozowo-fruktozowego i różnych innych substancji słodzących. Producenci mogą również używać aromatów, barwników i konserwantów.
Nie jest również z góry określone, ile owoców musi zawierać napój. Niektóre napoje będą zawierać bardzo mało owoców, podczas gdy inne będą zawierać 100% owoców, ale dodatkowy cukier i konserwanty. Najlepiej jest dokładnie sprawdzić składniki przed zakupem napoju – łatwo wpaść w pułapkę i wybrać wysokokaloryczny napój bez większej wartości odżywczej zamiast zdrowego soku.
Nie tylko napojów powinniśmy się wystrzegać – podobna sytuacja dotyczy nektarów, które również mogą być nafaszerowane cukrem, miodem i innymi słodzikami.
Świeżo wyciskany sok czy sok z kartonu?
To pytanie zadaje sobie wiele osób zainteresowanych zdrowym odżywianiem. Odpowiedź jest dość prosta – oba są tak samo wartościowe, o ile wybierzemy w sklepie dobrej jakości sok, a nie napój czy słodzony nektar. Nie musimy się obawiać, że gotowy sok w kartonie czy szklanej butelce będzie mniej zdrowy. Obecnie dysponujemy tak nowoczesnym procesem pasteryzacji, że nie musimy obawiać się, że taki sok może zawierać szkodliwe mikroorganizmy.
Warto jednak wspomnieć o zaletach soków, które przygotowujemy sami w domu. Przede wszystkim są one świeże, ponieważ dopiero co je zrobiliśmy. Dlatego mają najwięcej witamin i są najsmaczniejsze. Ponadto można je przygotować zachowując cenny błonnik (jeśli wolimy soki klarowne, miąższ owoców i warzyw uzyskany po wyciśnięciu soku możemy wykorzystać do przygotowania innego dania – pasty kanapkowej, zupy, ciasta czy burgera warzywnego).
Należy jednak pamiętać, że soki przygotowane w domu szybko tracą swoje wartości odżywcze. Z tego powodu zaleca się ich wypicie maksymalnie w ciągu doby od ich przygotowania. Ważne jest również ich odpowiednie przechowywanie – najlepiej w lodówce lub w bardzo chłodnym miejscu. Jeśli wyciśnięty sok zostanie pozostawiony w gorącym miejscu na kilka godzin, nie tylko straci swoje właściwości, ale może również sfermentować i spleśnieć.
Sok owocowy czy warzywny?
Pojawia się również pytanie, które soki są zdrowsze – te z owoców czy warzyw? W tym przypadku zdecydowanie wygrywają soki warzywne – ze względu na ich korzystny wpływ na organizm. Na przykład, sok z buraków ma pozytywny wpływ na obniżenie ciśnienia krwi, podczas gdy sok pomidorowy chroni przed rozwojem raka, zwłaszcza raka prostaty. W sokach warzywnych jest znacznie mniej cukru niż w sokach owocowych. Bardzo często zawierają one jednak więcej soli. Z tego powodu dobrym wyborem są soki mieszane: owocowe i warzywne. Nie da się ukryć, że takie mieszanki będą też zazwyczaj smaczniejsze niż napoje przygotowane wyłącznie z warzyw.
